Informacje

O projekcie

Cyfrowa edycja bazy nazw terenowych Polski została przygotowana w ramach projektu „Digitalizacja i udostępnienie unikatowej bazy mikrotoponimów” realizowanego przez Bibliotekę Uniwersytetu Łódzkiego i Instytut Filologii Polskiej i Logopedii Uniwersytetu Łódzkiego w latach 2022–2024. Projekt dofinansowany ze środków budżetu państwa w ramach programu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego pod nazwą „Społeczna odpowiedzialność nauki” (nr projektu: SONB/SP/548999/2022).

Celem projektu było opracowanie, a następnie utrwalenie oraz udostępnienie w postaci elektronicznej unikatowego zasobu słownego, tj. nazw obiektów fizjograficznych z terenów całej Polski w granicach z 1939 r., zgromadzonych w postaci kartoteki Słownika nazw terenowych Polski. Zasady opracowania zawartego w nim materiału onimicznego zostały przygotowane pod koniec lat 70. XX w. przez prof. Witolda Śmiecha. Materiały, które utworzyły kartotekę Słownika, były natomiast zbierane pod kierownictwem prof. Stefana Hrabca w latach 1961-1970 w związku z działalnością Komisji Ustalania Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych przy Urzędzie Rady Ministrów. Ówczesnym celem prof. W. Śmiecha i jego zespołu było wydanie drukowanego słownika nazw terenowych, opracowanie zbiorczych haseł słownikowych i ich digitalizacja, ale przygotowano tylko zeszyt próbny, zawierających niewiele ponad 1000 haseł. Projekt „Digitalizacja i udostępnienie unikatowej bazy mikrotoponimów” można więc uznać za swoistą kontynuację prac nad toponimią prowadzonych od lat 60. XX w. przez łódzkich językoznawców (zob. Historia).

Cyfrowa edycja kartoteki Słownika nazw terenowych Polski jest cennym zbiorem onimów, z którego korzystać mogą badacze różnych specjalności: historycy, etnolodzy, geografowie, a przede wszystkim językoznawcy. Nazwy własne, a w szczególności nazwy terenowe, powstające w spontanicznym procesie nazwotwórczym, są istotnym składnikiem kultury narodowej. Zachowanie i udostępnienie tak wartościowego zbioru jest niezwykle ważnym zadaniem, wspierającym poczucie tożsamości i identyfikacji z miejscem pochodzenia.